Sau những thách thức do COVID-19 gây ra, các ngành công nghiệp toàn cầu đang đối mặt với một làn sóng gián đoạn mới, đặc biệt là trong các tuyến vận chuyển bị ảnh hưởng bởi các xung đột địa chính trị. Các nhà điều hành phải đối mặt với những thách thức mới khi các nỗ lực cố ý ngăn chặn dòng chảy hàng hóa diễn ra. Việc chuyển hướng vận chuyển quy mô lớn đang ảnh hưởng đến hàng chục quốc gia ở châu Âu, Bắc Mỹ và châu Á. Trong bối cảnh thay đổi nhanh chóng này, các nhà lãnh đạo ngành chuỗi cung ứng phải khám phá những con đường đổi mới để tránh các trì hoãn không cần thiết và thúc đẩy chuỗi cung ứng tiến lên.
Để giảm thiểu sự hỗn loạn trong vận chuyển quốc tế, các doanh nghiệp có thể chiến lược dựa vào Nearshoring và Reshoring, một xu hướng đang gia tăng kể từ khi đại dịch xảy ra. Vào năm 2024, dự đoán sẽ có sự gia tăng mạnh mẽ hơn nữa trong các công ty tìm nguồn nguyên liệu và hàng hóa gần thị trường nội địa để giảm thiểu các rủi ro liên quan đến vận chuyển quốc tế.

Định Nghĩa Nearshoring và Reshoring

- Nearshoring: Đây là chiến lược chuyển các hoạt động sản xuất và dịch vụ gần hơn với thị trường tiêu thụ chính. Thay vì sản xuất ở các quốc gia xa xôi, doanh nghiệp chọn các quốc gia lân cận để giảm thiểu khoảng cách vận chuyển, rủi ro và chi phí.

- Reshoring: Đây là quá trình đưa các hoạt động sản xuất trở về quốc gia xuất xứ hoặc gần hơn với quốc gia xuất xứ sau một thời gian dài chuyển ra nước ngoài. Mục tiêu chính là tăng cường kiểm soát, giảm chi phí vận chuyển và đối phó với các rủi ro liên quan đến chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nguyên Nhân Chính Dẫn Đến Xu Hướng Nearshoring và Reshoring

1. Rủi Ro Chuỗi Cung Ứng Toàn Cầu:
   - Gián đoạn do đại dịch: COVID-19 đã bộc lộ nhiều yếu điểm trong chuỗi cung ứng toàn cầu, từ sự gián đoạn vận chuyển đến thiếu hụt nguyên liệu. Nearshoring và Reshoring giúp giảm thiểu các rủi ro này bằng cách rút ngắn khoảng cách vận chuyển và tối ưu hóa sự linh hoạt trong quản lý cung ứng.
   - Xung đột địa chính trị:Các biến động về chính sách thương mại giữa các quốc gia, đặc biệt là những xung đột thương mại giữa các nền kinh tế lớn, đã thúc đẩy nhiều doanh nghiệp xem xét lại chiến lược cung ứng của mình và ưu tiên các khu vực gần hơn.

2. Chi Phí Vận Chuyển:
- Chi phí vận chuyển hàng hóa trên toàn cầu đã tăng mạnh do giá dầu và các chi phí liên quan đến vận chuyển tăng cao. Việc đưa các hoạt động sản xuất gần hơn với thị trường tiêu thụ giúp giảm thiểu chi phí này.
 
3. Nhu Cầu Tùy Biến Cao:
- Người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi sự tùy biến và thời gian giao hàng ngắn hơn. Nearshoring và Reshoring cho phép các doanh nghiệp đáp ứng nhanh chóng các yêu cầu này và duy trì sự cạnh tranh trên thị trường.

Lợi Ích Của Nearshoring và Reshoring

1. Giảm Thời Gian Giao Hàng: Việc sản xuất gần hơn với thị trường tiêu thụ giúp giảm đáng kể thời gian giao hàng, từ đó cải thiện trải nghiệm khách hàng và tăng tính cạnh tranh.

2. Tăng Tính Linh Hoạt: Nearshoring và Reshoring cho phép doanh nghiệp dễ dàng điều chỉnh sản xuất theo nhu cầu thị trường, từ đó tối ưu hóa hoạt động và giảm thiểu lãng phí.

3. Cải Thiện Quản Lý Chất Lượng: Sản xuất gần hơn giúp doanh nghiệp dễ dàng kiểm soát chất lượng sản phẩm và nhanh chóng khắc phục các vấn đề phát sinh.

4. Tăng Cường Bền Vững: Việc giảm khoảng cách vận chuyển không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn giảm lượng khí thải CO2, góp phần vào bảo vệ môi trường.

Thách Thức Của Nearshoring và Reshoring

1. Chi Phí Lao Động Cao Hơn: Một số quốc gia gần thị trường tiêu thụ chính có chi phí lao động cao hơn so với các quốc gia sản xuất truyền thống như Trung Quốc và Ấn Độ. Điều này có thể làm tăng chi phí sản xuất tổng thể.

2. Thiếu Nguồn Lực: Các khu vực gần thị trường tiêu thụ có thể thiếu nguồn lực và hạ tầng cần thiết để đáp ứng nhu cầu sản xuất lớn. Điều này có thể gây ra các vấn đề về năng suất và chất lượng.

3. Chính Sách và Quy Định:Các doanh nghiệp cần phải điều chỉnh để tuân thủ các chính sách và quy định của quốc gia nơi họ triển khai Nearshoring và Reshoring, điều này có thể phức tạp và tốn kém.

Xu Hướng Nearshoring và Reshoring Tại Việt Nam

   Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn cho các hoạt động Nearshoring và Reshoring nhờ vào vị trí địa lý thuận lợi, chi phí lao động cạnh tranh và chính sách hỗ trợ đầu tư nước ngoài. Nhiều doanh nghiệp lớn đã và đang chuyển dịch một phần hoạt động sản xuất của mình từ Trung Quốc sang Việt Nam để tận dụng các lợi thế này. Về vị trí địa lý, Việt nam gần các thị trường tiêu thụ lớn như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đông Nam Á, giúp giảm thời gian và chi phí vận chuyển so với việc sản xuất ở các khu vực xa xôi hơn. Bên cạnh đó, mức lương lao động tại Việt Nam thấp hơn so với nhiều quốc gia khác trong khu vực, bao gồm Trung Quốc, giúp giảm chi phí sản xuất và tăng tính cạnh tranh cho các doanh nghiệp. Chưa kể chính phủ Việt Nam cũng đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ đầu tư nước ngoài, bao gồm miễn giảm thuế, ưu đãi thuê đất và hỗ trợ phát triển hạ tầng, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp quốc tế đến đầu tư và thiết lập cơ sở sản xuất tại Việt Nam.

   Lấy ví dụ thực tế minh họa cho xu hướng này bao gồm Samsung, gã khổng lồ công nghệ Hàn Quốc, đã đầu tư hàng tỷ đô la vào Việt Nam để xây dựng các nhà máy sản xuất điện thoại di động và các sản phẩm điện tử khác. Hai ông lớn khác trong ngành giày dép là Nike và Adidas cũng đã chuyển một phần lớn hoạt động sản xuất của mình từ Trung Quốc sang Việt Nam, nhờ vào chi phí lao động thấp và sự ổn định về chính trị. Intel, công ty công nghệ Mỹ, đã đầu tư vào một nhà máy lắp ráp và kiểm tra chip tại thành phố Hồ Chí Minh, cho thấy Việt Nam không chỉ thu hút các ngành công nghiệp nhẹ mà còn cả các ngành công nghiệp công nghệ cao. Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm sản xuất mới, hấp dẫn các doanh nghiệp quốc tế nhờ vào các lợi thế về địa lý, chi phí và chính sách. Điều này không chỉ giúp tăng cường vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước.
 
   
   Nearshoring và Reshoring logistics không chỉ là một xu hướng tạm thời mà còn là một chiến lược dài hạn giúp doanh nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh và chống lại các rủi ro từ chuỗi cung ứng toàn cầu. Trong năm 2024, Nearshoring và Reshoring được dự đoán sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đặc biệt tại các khu vực có lợi thế về địa lý và chính sách như Đông Nam Á và châu Mỹ Latinh. Doanh nghiệp cần nắm bắt xu hướng này để tối ưu hóa hoạt động và đảm bảo sự phát triển bền vững trong tương lai.
Nguồn: Phòng TEBS - CJ Gemadept Logistics